In dit artikel
Het verschil tussen katers en kattinnen
Laten we eerst onze biologiekennis even opfrissen: mannetjes hebben één X-chromosoom en één Y-chromosoom (XY), terwijl vrouwtjes twee X-chromosomen (XX) hebben en geen Y-chromosoom. De kleur die een kat zal hebben, wordt bepaald door het X-chromosoom. Begin je al een idee te krijgen waarom het voor Moeder Natuur gemakkelijker is om een roodharige kater te maken dan een roodharige kattin?
Een portie geluk
Om een oranje vacht te krijgen, moeten alle X-chromosomen van een kat om het simpel te stellen “oranje zijn”. Dus, omdat katers maar één X-chromosoom hebben, hoeft maar één chromosoom oranje te zijn. Vrouwtjes hebben echter twee oranje X-chromosomen nodig opdat hun vacht volledig oranje zou zijn. Maar dat is niet alles….
Dominant oranje of recessief oranje
Het gen dat de oranje kleur bij katten veroorzaakt, heeft twee varianten: de dominante variant (O), die een kat ook effectief een oranje kleur geeft, en de recessieve variant (o), die geen oranje kleur geeft.
Oranje katers
Omdat katers maar één X-chromosoom hebben, zijn de dingen bij hen super eenvoudig. Als een kater het dominante oranje gen (O) erft, zal zijn vacht oranje zijn, als hij het recessieve oranje gen (o) erft, of gewoon een andere vachtkleur, zoals zwart , zal hij niet oranje zijn.
(O) = oranje
(o) = niet oranje
(B)= niet oranje -> (B) betekent een andere kleur die niet oranje is
Màgic
Baku & Nero
Oliver
Oranje kattinnen
Voor poezen is het verhaal iets ingewikkelder. Omdat ze twee X-chromosomen hebben, zijn er meerdere combinaties mogelijk. Als een poes 2 dominante roodharige genen (O) + (O) heeft, zal haar vacht volledig oranje zijn. Als ze 1 dominant en 1 recessief gen erft (O) + (o), zal haar vacht ze wat oranje vlekken hebben, gecombineerd met een andere vachtkleur. Je kent deze combinaties zeker wel. Je rkijgt dan immer een schildpadkat (oranje en zwart) of een lapjeskat (oranje, wit en zwart). Wanneer een kattin dan weer 2 recessieve genen (o) + (o) heeft, zal ze helemaal geen oranje kleur op haar vacht hebben.
(O) + (O) = oranje
(O) + (o) = vlekken oranje (lapjeskap of schildpadkap)
(o) + (o) = niet oranje
(O) + (B) = vlekken van oranje (lapjeskat of schildpadkat)
(o) + (B)= niet oranje
(B) + (B) = niet oranje
Daisy
Luna
Cleo
Oranje katertjes, oranje moeder
Katers erven hun X-chromosoom van hun moeder. Dit betekent dat kleine katertjes om oranje te zijn, maar 1 dominante ‘O’-variant van hun moeder hoeven te erven, wat mogelijk is als mama poes helemaal oranje is (OO), of een lapjeskat of schildpad (Oo). Dus vanaf het moment dat mamapoes ook maar het kleinste vlekje oranje vertoont, zullen haar mannelijke kittens mogelijks een prachtig oranje vacht hebben.
Oranje poesjes, oranje ouders
Poezen hebben 2 X-chromosomen, en ze erven er één van hun moeder en één van hun vader. Dat betekent dat zowel mama als papa minstens een beetje oranje in hun vacht moeten hebben om een oranje poesje op de wereld te zetten. Geen wonder dat er niet zoveel vrouwelijke roodharige katten zijn.
Het resultaat: de jongens winnen!
Omdat de kans genetisch hoger is voor katers om dominante roodharige genen aan te nemen, zijn ongeveer 80% van de oranje katten jongens! Dit maakt roodharige kattinnen vrij zeldzaam, hoewel nog steeds niet zo zeldzaam als mannelijke lapjeskatten, die minder dan 0,1% van alle lapjeskatten uitmaken. Wil je meer weten over lapjeskatten? Lees dan snel dit artikel!
